Bądźmy tym, czym jesteśmy, żyjmy autentycznie, aby przynosić honor Mistrzowi, którego dziełem jesteśmy.
Św. Franciszek Salezy.
Franciszek Salezy, biskup Genewy, wybitny teolog i Doktor Kościoła, żył na przełomie XVI i XVII wieku (1567 – 1622). Był pełnym poświęcenia duszpasterzem, wybitnym kaznodzieją i kierownikiem duchowym. W pracy duszpasterskiej posługiwał się często słowem pisanym. Był autorem ważnych dzieł teologicznych (najbardziej znane to Filotea, czyli Wprowadzenie do życia pobożnego i Traktat o Miłości Bożej), licznych listów, a także ulotek, które umieszczał na murach i płotach, aby do każdego bez wyjątku docierało Słowo Boże. Nic też dziwnego, że właśnie on został w 1923 roku ogłoszony patronem dziennikarzy i prasy katolickiej. Był człowiekiem otwartym i wciąż szukającym nowych dróg szerzenia Dobrej Nowiny – na pewno z radością przyjąłby możliwość wykorzystania do tego celu nowej techniki internetowej.
Stowarzyszenie św. Franciszka Salezego ma na celu pomoc w nieustającej formacji opartej na duchowości salezjańskiej, w której pierwszorzędne miejsce zajmują: miłość – pokora – równowaga – wzajemne wspieranie się przyjaźnią w drodze do świętości. Duchowość ta pomaga nam odpowiadać na wezwanie do świętości poprzez dawanie świadectwa Ewangelii w życiu codziennym zgodnie z jego wskazaniem: Wszystko czynić z miłości, nic przez siłę.
Poniższe adresy mogą służyć w kontakcie z członkami Stowarzyszenia: [email protected]; [email protected]
MODLITWA
Święty Franciszku Salezy,
Ty uczyłeś, że Bóg jest naszym Ojcem,
Ojcem tak troskliwie czuwającym,
że bez Jego Woli włos nam z głowy nie spadnie;
wspomagaj nas w tym, abyśmy troskliwie przez całe nasze życie
służyli Mu wiernie i gorąco Go miłowali.
Mówiłeś: Kto chce kiedyś cieszyć się Bogiem,
ten musi przedtem wiele dla Niego wycierpieć,
bądź przy nas w naszych codziennych cierpieniach,
troskach i pracach, abyśmy je zawsze dla miłości Pana Boga przeżywali.
Apostole zwycięstwa,
życzliwości nad obojętnością,
pokory nad pychą,
łagodności nad gwałtownością,
prostoty nad fałszem i obłudą,
bądź nam wzorem i doradcą w codziennym praktykowaniu tych cnót;
Twoje postępowanie jaśniało blaskiem życia w obecności Bożej;
upraszaj nam tę łaskę, abyśmy zawsze i wszędzie postępując w tej prawdzie,
zasłużyli sobie na oglądanie Boga w niebie.
Który żyje i króluje na wieki wieków. Amen.
Św. Franciszek Salezy
Św. Franciszek Salezy urodził się 21 sierpnia 1567 roku w zamku rodzinnym w Thorens, w pobliżu Annecy, w Sabaudii (należącej do Francji). W domu otrzymał wychowanie głęboko katolickie. W wieku 6 lat ojciec umieścił go w szkole w La Roche. W dziesiątym roku życia Franciszek przyjął pierwszą Komunię św. i sakrament bierzmowania. W wieku 14 lat rozpoczął naukę w Paryżu. Uczęszczał tam do kolegium o wysokim poziomie nauki prowadzonego przez jezuitów. Na życzenie ojca studiował retorykę i filozofię, a z własnego wyboru dodatkowo teologię, bo od dzieciństwa pragnął zostać kapłanem. Pobierał też, jak na arystokratę przystało, lekcje tańców, jazdy konnej i szermierki. Potem, zgodnie z oczekiwaniami ojca, studiował prawo w Padwie, ale także kontynuował studia teologiczne. W tym czasie, w wieku 24 lat, ciężko zachorował. Polecił wtedy, by jeśli umrze, oddano jego zwłoki do prosektorium, do użytku medyków i chirurgów. Chciał bowiem, jak mówił, przynajmniej po śmierci uczynić coś dla dobra ogółu, jeśli już w życiu nie zdołał niczego dokonać. W Padwie otrzymał doktorat z prawa cywilnego i kościelnego.
Franciszka charakteryzowała zawsze głęboka pobożność. W okresie studiów ustalił sobie pewne podstawowe zasady. Komunię św. przyjmował najpierw co miesiąc, potem co tydzień i starannie się do niej przygotowywał. Jego zdaniem należało każdego dnia zarezerwować sobie kilka chwil wolnych od wszelkich innych zajęć, w których by dusza bez przeszkód spocząć mogła w Bogu: Podobnie bowiem, jak dla ciała niezbędny jest sen, który daje odprężenie znużonym członkom i przysparza im nowych sił, tak i dusza potrzebuje nieodzownie kilku chwil snu i odpoczynku w przeczystych objęciach Niebieskiego Oblubieńca, żeby odzyskać mogła świeżość i sprężystość władz duchowych. To spokojne skupienie w Bogu uważał Franciszek za tak ważne, że postanowił mu poświęcić część spoczynku nocnego, gdyby nie mógł znaleźć innej pory na ten odpoczynek duchowy. W życiu towarzyskim zdecydował się zachowywać roztropny umiar: Uprzejmość wobec wszystkich, poufałość z nielicznymi.
Wiosną 1592 roku Franciszek wrócił do ojczyzny. Odsłoniła się przed nim błyskotliwa kariera – ojciec widział go jako adwokata i członka Senatu w Chambery. Jednak kiedy Franciszek otrzymał godność dziekana Kapituły Kanoników w Genewie, jego ojciec - jako człowiek głębokiej wiary - poddał się woli Bożej. 18 grudnia 1593 roku Franciszek przyjął święcenia kapłańskie.
Gdy pojawiła się możliwość ewangelizacji w prowincji Chablais, gdzie panował kalwinizm, brakowało katolickich kapłanów i katolicy musieli ukrywać się ze swoją wiarą, Franciszek zgłosił się na ochotnika, by tam pojechać (we wrześniu 1594 roku). Prowadzona przez 6 miesięcy działalność (wędrówki misyjne, ulotki) wydawała się bezowocna. Punktem przełomowym było nawrócenie jednego z adwokatów. W ciągu 4 lat wielu ludzi wróciło do Kościoła. Metodą apostołowania św. Franciszka była wyciągnięta ręka, gotowość dialogu, nazywanie protestantów „braćmi odłączonymi” oraz przyjazne przekonywanie. Wielu ludzi wracało do Kościoła słuchając jego kazań, w których niekoniecznie przekonywał czy podawał argumenty za przyjęciem wiary katolickiej, ale po prostu dzielił się tym czym żył: głęboką, żywą wiarą i gorącą miłością Boga i człowieka.
8 grudnia 1602 roku otrzymał sakrę biskupią w kościele parafialnym swojej rodzinnej wioski. Ponieważ z Genewy protestanci wypędzili wcześniej katolików, siedzibą Franciszka stało się miasto Annecy.
Posługę biskupa pełnił z wielkim oddaniem. Konno objeżdżał całą diecezję, docierając do jej najdalszych zakątków. Głosił tam kazania nawet mając zaledwie kilku słuchaczy w jakichś odległych wioskach. Udzielał sakramentu bierzmowania. Te wędrówki trwały tygodnie lub miesiące. Głosił też kazania w Dijon, Chambery, Grenoble i Paryżu, gdzie słuchały go tłumy. Podstawowym jego charyzmatem było właśnie głoszenie słowa. Jego kazania były proste, zrozumiałe dla wszystkich: od prostego ludu do arystokracji. Przychodziły tych kazań słuchać tłumy.
Głosząc w 1604 roku w Dijon kazania wielkopostne poznał baronową Joannę de Chantal. Miała ona wówczas 32 lat, od trzech lat była wdową z czworgiem dzieci. Św. Franciszek został jej kierownikiem duchowym i zawiązała się między nimi głęboka przyjaźń, która zaowocowała założeniem Zakonu Nawiedzenia NMP. Był to klasztor o niezbyt surowej regule, co umożliwiło wstąpienie kobietom, które np. ze względu na słabe zdrowie nie zostały przyjęte do innych zakonów. W zamyśle św. Franciszka i św. Joanny miał to być zakon dla służby chorym i biednym, ale w ówczesnych warunkach okazało się to niemożliwe i powstał zakon kontemplacyjny.
Franciszek był znakomitym kierownikiem duchowym, najpierw jako spowiednik: spowiadał w konfesjonale blisko wejścia, aby każdy mógł do niego przyjść, także ci brudni, obdarci, chorzy, których nie chcieli spowiadać inni księża. Prowadził też obfitą korespondencję (ponad 2000 listów), aby pomagać ludziom poszukującym Boga. W 1609 r. po raz pierwszy ukazała się Filotea. Wprowadzenie do życia pobożnego, w której zawarł podstawowe rady, jakich udzielał tym, którzy powierzali się jego kierownictwu. W 1616 roku został wydany Traktat o miłości Bożej. We wstępie św. Franciszek określa go jako dzieje budzenia się, wzrostu i zanikania, działania i właściwości, przymiotów i wzniosłości miłości Bożej.
Zmarł 28 grudnia 1622 roku w klasztorze wizytek w Lyonie.
Duchowość św. Franciszka Salezego
Św. Franciszek nazywany jest Doktorem Miłości, a ludzie nazywali go ojcem lub dobrym łagodnym biskupem. Promieniował łagodnością, pogodą, równowagą. Uważał, że kroplą miodu można przyciągnąć więcej much niż beczką octu, a ta kroplą miodu była w jego przekonaniu dobroć i miłość. Gdy wyrzucano mu zbytnią pobłażliwość, mówił, że korzystniej będzie zdawać sprawę z nadmiaru dobroci, niż ze zbytniej surowości.
Św. Franciszek podkreśla znaczenie tzw. „małych cnót”: cierpliwości, łagodności, prostoty i pokory. Droga, jaką proponuje, to naśladowanie Jezusa, który powiedział o sobie, że jest cichy i pokornego serca (Mt 11, 29). Zasadnicze rysy miłości salezjańskiej to pokora wobec Boga i łagodność wobec bliźniego.
Filotea skierowana była przede wszystkim do ludzi świeckich, bo św. Franciszek uważał, że dążenie do świętości dotyczy nie tylko księży czy zakonników. Herezją nazywał oddzielanie głęboko religijnego życia od codzienności, która powinna nas uświęcać. Uważał, że świętość jest dla każdego, bo świętość to kochanie Boga i człowieka, a to jest możliwe w każdym stanie życia. Uczył wypełniać wolę Bożą w aktualnym stanie i zawodzie. Ganił marzenia o innym sposobie życia: Bądźmy tym, czym jesteśmy i bądźmy tym dobrze, aby przynieść chwałę Bogu. Uważał też za bezużyteczne marzenia o wielkich czynach. Uczył wykonywać swoje codzienne obowiązki, choćby najprostsze, z miłością: Wszystko należy czynić z miłości.
Doskonałość chrześcijańska w ujęciu biskupa Genewy to doskonałość miłości: Prawdziwa pobożność polega na prawdziwej miłości Boga. Zgodnie z zasadą Wszystko przez miłość, nic na siłę, jego rady prowadzą do tego, by najpierw ukochać Pana Boga, a następnie by z tej miłości w pełni wolności zrodziło się pragnienie duchowego postępu.
Św. Franciszek uczy radosnego miłowania Boga. Jego spojrzenie na człowieka jest pełne optymizmu. Dostrzega w człowieku dobro i uczy, jak je rozwijać, przekonany, że mimo skażenia przez grzech w każdym człowieku ukryta jest skłonność do kochania Boga. Dlatego też radzi, by patrzeć na swoje grzechy i na grzechy innych raczej ze współczuciem niż oburzeniem, bardziej z pokorą niż surowością.
Środkami uświęcenia, jakie zaleca św. Franciszek, są przede wszystkim sakramenty (zwłaszcza Eucharystia – słońce ćwiczeń duchowych i sakrament pojednania) oraz modlitwa. Chodzi tu nie tylko o modlitwę, na którą przeznacza się specjalny czas. Zwracając się do osób świeckich pełen realizmu biskup Genewy proponuje przede wszystkim taką formę modlitwy, która jest możliwa dla każdego i w każdych warunkach - nawet gdy nasze dni wypełnione są po brzegi zajęciami, gdy trudno wygospodarować choćby kilkanaście minut samotności i wyciszenia. Jest to po prostu modlitewne skupienie przenikające naszą codzienność - częste, krótkie zwracanie swoich myśli i serca ku Panu Bogu, gdziekolwiek jesteśmy i cokolwiek robimy. Taka modlitwa sprawia, że coraz pełniej jednoczymy się z Bogiem i powoli On staje coraz bardziej w centrum naszego życia.
Sylwetki założycieli Stowarzyszenia św. Franciszka Salezego
Karolina Carré de Malberg urodziła się w Metz (Francja) w 1829 r. W wieku 20 lat poślubiła swego kuzyna, oficera sztabowego, Pawła Carré de Malberg, człowieka o trudnym charakterze, wiele wymagającego od otoczenia. Dzięki wielkiej cierpliwości i łagodności doprowadziła do tego, że mąż po latach wrócił do praktyk religijnych. Wypełniała obowiązki stanu – żony i matki – w duchu salezjańskim, od dzieciństwa bowiem formowała swoje życie duchowe według zaleceń, jakie św. Franciszek Salezy zawarł w swym dziele Filotea. Bóg nie oszczędził jej wielkich cierpień – kolejno traciła czworo dzieci. W przyjmowanym z pokorą i ufnością cierpieniu dojrzewała w niej tęsknota do całkowitego poświęcenia się Bogu. W roku 1869 spotkała w Paryżu ks. Henryka Chaumont, który został jej spowiednikiem. Za jego radą zaczęła organizować spotkania zaprzyjaźnionych pań, aby wspólnie rozważać zasady życia duchowego zawarte w Filotei. 15.10.1872 r. wraz z dwoma towarzyszkami założyła Stowarzyszenie Córek Św. Franciszka Salezego i wspólnie przyjęły regułę życia, zaproponowaną przez ks. Chaumont. Stowarzyszenie szybko się rozwijało i w dwa lata później były w nim już 24 Córki św. Franciszka Salezego. Pani Carré kierowała Stowarzyszeniem do śmierci, która nastąpiła 28.01.1891 r.
Ks. Henryk Chaumont urodził się w 1838 r. w Paryżu w rodzinie rzemieślniczej. W wieku 16 lat wstąpił do małego seminarium w Wersalu, potem kształcił się w Issy-les-Moulinaux i w seminarium w St. Sulpice w Paryżu. W 1863 r. przyjął święcenia kapłańskie. Początkowo pracował jako wikariusz w ubogich dzielnicach Paryża. Od czasów studiów seminaryjnych był głęboko związany z duchowością św. Franciszka Salezego, żywił osobisty kult do tego świętego i w swej pracy duszpasterskiej opierał się na jego nauczaniu. W 1868 r. został przeniesiony do parafii św. Klotyldy, położonej w bogatej i eleganckiej dzielnicy miasta. Wkrótce zasłynął jako spowiednik i tu, przez konfesjonał, poznał w 1869 r. panią Carré, która wywarła wielki wpływ na jego życie. Od początku istnienia Stowarzyszenia, aż do swej śmierci, pełnił w nim funkcję ojca duchownego. W 1874 r. objął stanowisko kapelana w Domu Macierzystym Braci Szkolnych w Paryżu. Wiele czasu poświęcał formacji duchowej członkiń Stowarzyszenia, pisał listy, wygłaszał nauki rekolekcyjne, udzielał rad jako spowiednik. W 1875 r. założył Stowarzyszenie Świętego Franciszka Salezego dla księży diecezjalnych, którzy pragnęli swoje życie duchowe oprzeć na duchowości św. Franciszka Salezego i pomagać w formacji duchowej Córkom św. Franciszka Salezego. W 1879 r. przy jego pomocy powstała nowa gałąź Stowarzyszenia – Instytut Sióstr Salezjanek Misjonarek Maryi Niepokalanej. Ks. Henryk Chaumont zmarł 15.05.1896 r. w Paryżu i został pochowany na cmentarzu Montparnasse.
Cele Stowarzyszenia
Stowarzyszenie chce pomóc swoim członkom w:
- osobistym uświęceniu poprzez wierność Ewangelii pośród świata i w każdym stanie życia; każdy według swego własnego powołania.
Podstawowym zobowiązaniem wypływającym z naszego powołania jest uświęcanie się według Ducha Jezusowego
Założyciele
Wypełniajmy Jego wolę i trwajmy tam, gdzie nas umieścił św. Franciszek Salezy
- uczestniczeniu w powszechnej misji Kościoła poprzez świadectwo życia (zwłaszcza przez wspomnianą już wierność obowiązkom stanu) i działanie apostolskie, przystosowane do warunków życia każdego z członków, zgodnie z ich możliwościami
Nie można być salezjaninem, nie będąc apostołem
- H. Chaumont
Członkowie Stowarzyszenia mają dawać świadectwo swej przynależności do Chrystusa poprzez miłość i łagodność, która zdobywa serca i oczarowuje dusze (św. Franciszek Salezy), pokorę, równowagę, radość i pogodę ducha – tam, gdzie ich Pan postawił, zgodnie z obowiązkami stanu. Charakterystyczną cechą apostolstwa salezjańskiego jest towarzyszenie, słuchanie i udzielanie rad.
Dewizą Stowarzyszenia jest cytat z listu św. Pawła: Miłość jest doskonałym wypełnieniem Prawa (Rz 13, 10). Wszystkie środki proponowane przez Stowarzyszenie służyć mają temu, aby nasze życie zostało przeniknięte przez miłość.
Formacja w Stowarzyszeniu
W czasie formacji, która trwa przez całe życie, członkowie Stowarzyszenia szczególną wagę przykładają do wyrobienia w sobie najbardziej charakterystycznych dla duchowości salezjańskiej cnót: miłości, łagodności i pokory, równowagi, dyskrecji, radości chrześcijańskiej. Stowarzyszenie posiada Regułę Życia, która pomaga w realizowaniu powszechnego powołania do świętości tu i teraz, w miejscu, gdzie Bóg nas postawił, codziennie, choćby bardzo małymi krokami. Uczy nas rozpoznawać obowiązki stanu, szczególną wolę Bożą wobec nas i wypełniać ją z miłością, dając świadectwo miłości Chrystusa w codziennym życiu.
Środki, jakie proponuje Stowarzyszenie swoim członkom są:
- formacja prowadzona metodą probacji...
Formacja odbywa się metodą tzw. probacji (probare po łacinie znaczy próbować, stwierdzać, doświadczać), zaproponowaną przez ks. Chaumont. Intencją założyciela było dostarczenie w ten sposób członkom Stowarzyszenia materiałów do formacji duchowej, opartych na Piśmie św., nauczaniu św. Franciszka Salezego, Ojca św. i przedstawicieli Kościołów lokalnych.
Czym są probacje? Przez probację rozumie się pogłębioną pracę duchową, mającą na celu pewien szczególny aspekt naśladowania Jezusa Chrystusa wedle duchowości św. Franciszka Salezego. Są trzy elementy probacji: wytrwała modlitwa o otrzymanie cnoty, która jest przedmiotem probacji, poważna refleksja nad istotą tej cnoty, działania zmierzające do zakorzenienia tej cnoty w duszy (ks. Chaumont).
Tematami probacji są np. modlitwa, pokora, cierpliwość i łagodność. Formacja odbywa się w rytmie dostosowanym do sił, zajęć i obowiązków, bo pobożność niczego nie psuje, gdy jest prawdziwa, lecz wszystko doskonali. Jest to formacja indywidualna, ale z pomocą osoby towarzyszącej, specjalnie do tego przygotowanej.
- towarzyszenie duchowe poprzez osobę zaprzyjaźnioną...
Nieustanna formacja realizuje się w duchu przyjaźni, do której św. Franciszek zachęcał osoby świeckie, gdyż dzięki niej zachęcają się wzajemnie, pomagają sobie i pobudzają do dobrego (Filotea III, 19) w drodze do świętości. Przyjaźń jest szczególnym charyzmatem Stowarzyszenia.
- możliwość dzielenia się swoim chrześcijańskim życiem i wiarą w grupie przyjaciół...
Spotkanie w grupie, wieńczące przebyty etap formacji, wypełnione jest wspólną modlitwą i dzieleniem się refleksjami związanymi z analizowanym tematem.
- Reguła życia...
Reguła proponowana przez Stowarzyszenie, jako przeznaczona dla osób świeckich o różnym sposobie życia, nie stawia wymagań dotyczących życia w sposób sztywny. Kładzie ona nacisk zwłaszcza na wierność obowiązkom stanu i pokazuje jak możemy je przeżywać w bardziej salezjańskim i ewangelicznym duchu. Daje rady, które trzeba zaadaptować do swoich warunków życia. Na samym początku Reguły pojawia się dewiza Stowarzyszenia: Miłość jest doskonałym wypełnieniem Prawa (Rz 10, 13). Można powiedzieć, że wszystko, o czym mówi Reguła streszcza się w tym jednym zdaniu.
Stowarzyszenie św. Franciszka Salezego na świecie i w Polsce
Stowarzyszenie św. Franciszka Salezego na świecie
Stowarzyszenie gromadzi zarówno osoby żyjące samotnie, jak i w małżeństwie, a pragnące odpowiedzieć na powołanie do świętości i składać ewangeliczne świadectwo w życiu codziennym. Zgodnie z wolą założyciela jest to szkoła ciągłej formacji i przemiany. Stowarzyszenie nie ma specyficznego apostolatu. Formuje świeckich do życia Ewangelią w konkretnych warunkach życia: w rodzinie, środowisku zawodowym, społecznym, parafialnym itp.
Stowarzyszenie zostało zatwierdzone przez Stolicę Apostolską w 1911 r. Składa się z trzech autonomicznych gałęzi o tej samej duchowości, ale o różnych stanach życia:
- Stowarzyszenie św. Franciszka Salezego – grupujące osoby świeckie;
- Instytut Zakonny Sióstr Salezjanek Misjonarek Maryi Niepokalanej;
- Stowarzyszenie Księży św. Franciszka Salezego.
Stowarzyszenie św. Franciszka Salezego liczy obecnie około 6000 członków – świeckich mężczyzn i kobiet, sióstr misjonarek i kapłanów. Istnieje w około pięćdziesięciu krajach (od 1996 r. także w Polsce) na wszystkich kontynentach świata (oprócz Australii).
Zgodnie z wolą założycieli Stowarzyszenie od początku swego istnienia zostało poświęcone Duchowi Jezusa (początkowo grupa miała się nazywać Córkami Ducha Jezusa). Dlatego też głównym patronem Stowarzyszenia jest Duch Święty, a podstawową tradycją jest coroczna nowenna do Ducha Świętego przed uroczystością Jego Zesłania, która jest największym świętem Stowarzyszenia.
Centrum Stowarzyszenia znajduje się w Paryżu. Adres: Centre Salésien (laicy) 57 – 59 rue Leon Frot, 75011 Paris, Francja.
W internecie można znaleźć informacje o Stowarzyszeniu w języku angielskim: http://www.desalesassociation.org
Stowarzyszenie św. Franciszka Salezego w Polsce
W Polsce istnieją dwie grupy Stowarzyszenia: w Warszawie i w Łodzi. Członkowie i sympatycy grupy łódzkiej spotykają się na wspólnej modlitwie i dzieleniu się refleksjami i własnymi doświadczeniami związanymi z określonym tematem średnio raz na dwa miesiące. Raz w roku (w pobliżu uroczystości Zesłania Ducha Świętego) odbywają się wspólne z grupą warszawską trzydniowe rekolekcje pod opieką naszego duszpasterza, ks. Tomasza Falaka. Co dwa miesiące ukazuje się pismo Więź salezjańska.