W dniu 10 grudnia 1920 r. papież Benedykt XV bullą Christi Domini erygował diecezję łódzką. Była to pierwsza diecezja utworzona w niepodległej Polsce, a zarazem ostatnia z czterech diecezji w Europie powołanych za pontyfikatu tego papieża. Tymczasowym administratorem nowo kreowanej diecezji został metropolita warszawski kardynał Aleksander Kakowski, do czasu mianowania biskupa diecezjalnego. Dnia 11 kwietnia 1921 r. papież Benedykt XV bullą Commissum humilitati nostae mianował ks. prałata Wincentego Tymienieckiego, proboszcza parafii św. Stanisława Kostki i dziekana łódzkiego pierwszym biskupem diecezji łódzkiej.
Dzisiaj w 100. rocznicę utworzenia Diecezji Łódzkiej, arcybiskup metropolita łódzki Grzegorz Ryś, siódmy Pasterz Kościoła Łódzkiego, będzie używał pastorału po pierwszym ordynariuszu diecezji łódzkiej - biskupie Wincentym Tymienieckim herbu Zaremba (1871-1934), który kierował diecezją w latach 192- 1934.
Dnia 12 grudnia 2020 r., w liturgiczne wspomnienie Najświętszej Maryi Panny z Guadelupe, kardynał Konrad Krajewski jako legat papieski podczas otwierania Drzwi Świętych w Roku Jubileuszowym Archidiecezji Łódzkiej będzie używał tego samego insygnium po pierwszym biskupie łódzkim Wincentym Tymienieckim.
Historia pastorał konsekracyjnego biskupa Wincentego Tymienieckiego
Pastorał jako insygnium jest jednym z najstarszych elementów liturgicznego wyposażenia biskupa, które używanie datuje się na XI wiek. Biskup może używać pastorału tylko na terenie swojej diecezji. Metropolita zaś na obszarze całej metropolii. W pozostałych przypadkach muszą na to uzyskać zgodę biskupa miejsca. Kardynał może używać pastorału wszędzie, nie pytając nikogo o powolnienie.
Według definicji K. Bogackiej pastorał to wysoka laska liturgiczna, używana w Kościele rzymskokatolickim przez biskupów, opatów i ksienie, wykonane zwykle z metalu, często bogato zdobiona, u góry zakończona zakrzywieniem, zwanym krzywaśnią, a u dołu zaopatrzona w spiczasty koniec, czyli kolec. Samo zawinięcienie nosi nazwę woluty, poniżej której wyróżnić można trzon krzywaśni, chyba że krzywaśń zredukowana jest do samej woluty. Węzeł czyli nodus umieszcza się zwykle u dołu krzywaśni. Całą dolną część laski określa się jako drzewce.
W czasie obrzędu konsekracji biskupiej nowoświęcony hierarcha otrzymuje w swoje dłonie pastorał, słysząc formułę podkreślającą jego znaczenie i funkcję: przyjmij pastorał, znak urzędu pasterskiego posługiwania, i czuwaj nad całą owczarnią, nad którą Duch Święty ustanowił cię biskupem, abyś kierował Kościołem Bożym. Słowa te porównują biskupa do pasterza owiec, zaś otrzymane insygnium do starożytnej laski pasterskiej, służącej do pieczy nad powierzoną owczarnią. Trzymamy w dłoniach nowo wyświęconego biskupa pastorał oznaczać ma pasterską czujność i pociąganie do cnót powierzonego sobie ludu. Pastorał jako znak mocy Chrystusa stanowić ma oparcie i pociechę dla tych, którzy zostali powierzeni trosce nowego biskupa.
Używany w czasie głównych uroczystości jubileuszowych pastorał należał do biskupa Henryka Ludwika Platera (1817-1868), ostatniego sufragana warszawskiego rezydującego w Łowiczu w latach 1859-1868. Sakrę biskupią przyjął on z rąk arcybiskupa Antoniego Melchiora Fijałkowskiego (1778-1861) metropolity warszawskiego w latach 1857-1861. Najprawdopodobniej używał tego insygnium 23 sierpnia 1860 r. w Łodzi podczas poświęcenia kamienia węgielnego pod nową, murowaną świątynię Wniebowzięcia NMP w Łodzi, której był proboszczem przed nominacją biskupią w 1859 r. Założyć należy, iż z dużym prawdopodobieństwem używał tego pastorału w czasie konsekracji biskupa Wincentego Chościak-Popiela w katedrze płockiej 6 grudnia 1863 r. Z powodu trudnej sytuacji powstania styczniowego, był za dyspensą papieską jego jedynym konsekratorem (o czym wspomina w swoich pamiętnikach). Z tego względu nazywano go „platerowym” biskupem. Po śmierci biskup Henryk Plater został pochowany na cmentarzu w Łowiczu. Po nim pozostał m.in. pastorał zdeponowany w ówczesnej kolegiacie łowickiej, należącej wówczas do archidiecezji warszawskiej. Znając historię tego pastorału z sentymentem używał go następnie arcybiskup Wincenty Teofil Chościak-Popiel (1825-1912) jako metropolita warszawski, szczególnie na terenie miasta Łodzi. Dnia 19 czerwca 1901 r. poświęcił kamień węgielny pod kościół św. Stanisława Kostki w Łodzi używając tego insygnium. W tej uroczystości brał udział młody ks. Wincenty Tymieniecki, pełniący wówczas funkcję sekretarza arcybiskupa. Z tej racji ks. W. Tymieniecki znał dobrze historię „platerowego” pastorału. W latach 1902-1909 ks. prałat W. Tymieniecki pełnił obowiązki proboszcza w parafii św. Zygmunta w Słomczynie, gdzie na plebanii do dziś dnia znajduje się portret arcybiskupa W. Chościak-Popiela z tym pastorałem. Jako ciekawostkę należy dodać, iż arcybiskup W. Chościak-Popiel lubił przyjeżdżać do swojego byłego sekretarza do parafii w Słomczynie, gdzie nieopodal miał swój dom letniskowy, nazywany do dziś „Domem Popiela” lub „Popielówką”. Była to bowiem miejscowość uzdrowiskowa, gdzie elita Warszawy spędzała weekendy i okres wakacji. Następnie ks. prałat Wincenty Tymieniecki przez okres 9 miesięcy w 1909 r. pełnił funkcję proboszcza parafii św. Ducha w Łowiczu. Stąd wiedział o przechowywaniu pastorału w skarbcu kolegiaty łowickiej. Kiedy papież Benedykt XV mianował go 11 kwietnia 1921 r. pierwszym biskupem diecezji łódzkiej, nie zdążono przygotować pontyfikaliów dla nowego biskupa, którego konsekracja i ingres miały miejsce 29 czerwca 1921 r. w łódzkiej katedrze. Z tego względu biskup Wincenty Tymieniecki podczas obrzędu konsekracji biskupiej używał pastorału wypożyczonego z kolegiaty łowickiej – pastorału biskupów sufraganów warszawskich używanego także przez metropolitę abpa W. Chościak-Popiela na terenie Łodzi. Ten hierarcha miał duży wpływ na kształtowanie się osobowości przyszłego biskupa łódzkiego. Na zachowanym zdjęciu konsekracyjnym widzimy piędziesięcioletniego biskupa Wincentego Tymienieckiego w stroju pontyfikalnym i pastorałem w dłoni.
Pastorał konsekracyjny biskupa Wincentego Tymienieckiego herbu Zaremba (1871-1934), pierwszego biskupa diecezji łódzkiej w latach 1921-1934 przechowywany jest obecnie w Skarbcu Bazyliki Katedralnej w Łowiczu, na terenie diecezji łowickiej.
Pastorał wykonany został w stylu klasycystycznym z elementami florystycznymi liści akantu w 2 poł XIX w. najprawdopodobniej w warszawskim warsztacie jubilerskim techniką grawerowania z mosiądzu i srebra cyzelowanego, częściowo złoconego o wymiarze 183 cm.
Dzięki uprzejmości księdza biskupa Andrzeja Franciszka Dziuby, ordynariusza diecezji łowickiej oraz współpracy z kustoszem Skarbca Bazyliki Katedralnej w Łowiczu ks. kan. Stanisławem Majkutem prezentowany pastorał został wypożyczony na obchody Roku Jubileuszowego Archidiecezji Łódzkiej. Wzbogaci on wystawę poświęconą historii Kościoła Łódzkiego przygotowywaną w ramach obchodów 100-lecia Diecezji Łódzkiej przez Muzeum Archidiecezji Łódzkiej przy współpracy Archiwum Archidiecezjalnego w Łodzi.