Dnia 27 września odbyło się spotkanie proboszczów Archidiecezji Łódzkiej na temat przyszłości parafii. Na spotkanie przybyło 87 księży, w większości proboszczów diecezjalnych, ale byli obecni też przedstawiciele parafii zakonnych i kilku wikariuszy. Rozmawiano o fragmencie Listu Papieża Franciszka do Proboszczów dotyczącym zaangażowania świeckich w misję parafii.
Obecni dokonali swego rodzaju diagnozy problemów, z jakimi styka się współczesny proboszcz oraz zasugerowali szereg dobrych praktyk i konkretnych rozwiązań. Poniżej prezentujemy najważniejsze wnioski.
- Uczestnicy spotkań podkreślili, że proboszcz jest nadal bardzo dużym autorytetem w parafii. Oczekuje się od niego, aby zarówno był dobrym duszpasterzem, jak i administratorem. Jednocześnie zwrócono uwagę, że dotychczasowe sposoby pracy nie wszędzie się sprawdzają, co zmusza do wypracowania nowego modelu posługi proboszcza.
- Nie potrzebujemy teoretycznych modeli parafii i programów duszpasterskich narzucanych „z góry”. Zadaniem każdego proboszcza jest zrozumieć specyfikę swojej parafii i podjąć rozeznanie wymagające przekroczenia stereotypów duszpasterskich typu: „zawsze tak było” lub: „nigdy tak nie było”.
- Rozeznanie, ku czemu prowadzi Duch Święty, opiera się wsłuchaniu się w potrzeby parafian oraz na modlitwie (szczególnie często mówiono o adoracji Najświętszego Sakramentu zarówno przez duszpasterzy jak i wiernych świeckich).
- Bardzo dużo miejsca poświęcono analizie tego, co oznacza wspomniane „wsłuchanie się w parafian”. Po pierwsze stwierdzono, że kluczem duszpasterstwa jest bliskość (proboszcz musi być z ludźmi, aby ich dogłębnie poznać), po drugie trzeba zadbać o stworzenie przestrzeni do szczerych rozmów (kluczowy może być kontakt poza „przestrzenią kościelną”), po trzecie należy zindywidualizować podejście do parafian odczytując specyficzne potrzeby poszczególnych osób związane z uwarunkowaniami ich życia.
- Wsłuchanie się pozwala na odczytanie darów, możliwości i kompetencji świeckich. Gdy je rozpoznajemy należy osobiście proponować wiernym podjęcie różnych zadań w parafii. Stwierdzono, że należy inwestować w ludzi i nie bać się ponoszenia kosztów, trzeba odważyć się na delegowanie zadań, które są w kompetencjach świeckich. Współczesny proboszcz nie może robić wszystkiego sam autorytarnie zarządzając każdym aspektem życia parafii.
- Powyższy punkt w niektórych miejscach (gdzie nie ma tradycji wspólnej pracy na rzecz parafii) oznacza potrzebę zmiany mentalności zarówno księży, jak i wiernych świeckich. Ci ostatni często nie tylko nie posiadają wystarczającej wiedzy, jaką rolę pełni Kościół w życiu chrześcijańskim i jaka jest rola świeckich w Kościele, ale często też prezentują postawy życzeniowe, konsumpcjonizm, konformizm i po prostu obojętność. Dążenie do zmiany mentalności oznacza lata cierpliwej formacji (do tego nie wystarczy pojedyncza rozmowa lub katecheza) oraz oddziaływania świadectwa życia duszpasterzy.
- Obecność grup formacyjno-modlitewnych nie zawsze oznacza dobry stan duszpasterstwa w danej parafii. Zdarza się, że wspomniane grupy żyją „dla siebie” nie robiąc nic dla dobra wspólnego w parafii i nie oddziałując ewangelizacyjnie na otoczenie (nie przyprowadzając innych). Dodatkowo nie zawsze jest dobry kontakt ze świeckimi odpowiedzialnymi za takie grupy.
- Zjawisko anty-ewangelizacji (szerzenia fałszywych informacjiw mediach, wyolbrzymiania rzeczy nieistotnych, prezentowania religijności jako nudnej itd.) wpływa na negatywny odbiór księży w społeczeństwie często prowadząc do ich osamotnienia i zniechęcenia. Stwierdzono więc potrzebę zbudowania i podtrzymywania więzi wsparcia między kapłanami. Nie jest to proste, bo także księży dotyka zjawisko pogłębiającej się przepaści międzypokoleniowej utrudniającej budowanie zrozumienia między osobami w różnym wieku. Należy jednak zawalczyć o wspólnotę kapłańską oraz o zwiększenie współpracy pomiędzy sąsiadującymi parafiami.
Jest oczywiste, że powyższy wybór najważniejszych wniosków jest obarczony dużą dozą subiektywizmu osoby go przygotowującej. Dodatkowo nie sposób w e-mailu wymienić wszystkich (często bardzo konkretnych) porad, pomysłów i intuicji, jakie zostały wypowiedziane w trakcie spotkania. Dlatego zachęcamy do przeczytania całego sprawozdania załączonego w formie pliku PDF i skorzystania z doświadczeń jakimi podzielili się proboszczowie obecni na spotkaniu.
Zapraszamy też do zarezerwowania sobie czasu w czwartek 12 grudnia 2024 roku, kiedy to odbędzie się kolejne tego typu spotkanie (będące kontynuacją, a nie powtórzeniem, poprzedniego). Każdy obecny przyczynił się do lepszego zrozumienia dynamiki duszpasterstwa w Archidiecezji, jest bardzo ważne, by na kolejnym spotkaniu nie zabrakło głosu z żadnej z naszych parafii. Szczegóły zostaną podane bliżej terminu spotkania.
zobacz także: SPRAWOZDANIE ZE SPOTKANIA PROBOSZCZÓW ARCHIDIECEZJI ŁÓDZKIEJ DOTYCZĄCEGO PRZYSZŁOŚCI PARAFII,