- Jezus przez swoją Mękę wprowadza ludzkość z powrotem do Raju - mówił abp Grzegorz Ryś podczas Liturgii Męki Pańskiej.
W Wielki Piątek, zgodnie ze starożytną tradycją, Kościół nie sprawuje Eucharystii. Liturgia Męki Pańskiej składa się z czterech części: liturgii słowa, adoracji krzyża, Komunii Świętej oraz przeniesienia Najświętszego Sakramentu do Grobu Pańskiego.
Liturgia słowa została zwieńczona opisem Męki Pańskiej według św. Jana (18, 1-19,42). Uroczysty śpiew Męki Pańskiej, zaprezentowany z podziałem na role, został przygotowany przez łódzkich duchownych.
Podczas homilii metropolita łódzki zwrócił uwagę, że św. Jan nie tylko opisuje, ale też objaśnia wydarzenia ewangeliczne, szczególnie Mękę Pańską. - Jezus w Ewangelii Męki według Jana zachowuje się cały czas po królewsku - powiedział abp Ryś. To, co istotne w tym tekście to, że nikt nie szydził z Jezusa, gdy został ukrzyżowany, dlatego że był to moment wywyższenia. Jezus był i jest Królem.
Metropolita łódzki wskazał w Ewangelii Jana kilka odpowiedzi na pytanie, kim jest Jezus? Po pierwsze jest sługą. Nie rządzi inaczej jak poprzez postawę niewolnika, a przy tym kieruje się wyłącznie prawdą. Po drugie jest Barankiem Paschalnym. Tym samym abp Ryś podkreślił, że według pism Jezus zmarł o tej samej godzinie, o której zabijano baranki na ofiarę w Jerozolimie. - Kiedy widzimy Jezusa jako Baranka Paschalnego, musimy sobie postawić pytanie, czy chcemy tej nocy wyjść na wolność? Każdy z nas zna swój Egipt, każdy z nas zna swoje zniewolenia. Patrzymy na Baranka, którego krew jest wylana po to, żebyśmy mogli wyjść. Jaki miałaby sens jakikolwiek gest adoracji Jezusa Chrystusa, Baranka Ukrzyżowanego, Baranka Zabitego, gdybyśmy nie chcieli wyjść ze swojego zniewolenia? - pytał zebranych duszpasterz. Ponadto podkreślił, że gest uklęknięcia przez Barankiem jest wołaniem o wyprowadzenie z niewoli.
Czytając Mękę Pańską według św. Jana, można stwierdzić, że Jezus jest również arcykapłanem, który, jak powiedział abp Ryś, składa siebie na ofiarę. Św. Jan naprowadza nas również na kolejną odpowiedź, że Jezus jest Nowym Adamem. - Opis Męki według Jana zaczyna się w ogrodzie i kończy się w ogrodzie. Jezus przez swoją Mękę wprowadza ludzkość z powrotem do Raju - wytłumaczył duszpasterz.
Na zakończenie metropolita łódzki podkreślił, że Krzyż, dla wielu będący zgorszeniem, dla nas jest mocą i mądrością Boga.
Jedną z ważnych części Liturgii Męki Pańskiej jest rozbudowana modlitwa powszechna. Jej forma i tekst są znane od V wieku i w zasadzie niezmieniane. Mszał rzymski podaje dziesięć intencji. Pierwsza jest za cały Kościół, o pokój, jedność i trwanie w wierze. W drugiej wspólnota modli się za papieża, w trzeciej – za wszystkie stany Kościoła. Następnie za katechumenów. Piąta intencja jest za wszystkich wierzących w Chrystusa i o jedność chrześcijan, o jej przywrócenie i zachowanie. W kolejnych Kościół modli się za żydów, niewierzących w Chrystusa, niewierzących w Boga, rządzących państwami, chorych i cierpiących.
W tym roku, w związku z agresją Rosji na Ukrainę, Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów 25 marca br. wystosowała Notę dotyczącą możliwości dodania specjalnej intencji o dar pokoju dla Ukrainy.
"Módlmy się za naród ukraiński, doświadczający rosyjskiej napaści wojennej, za uchodźców i ofiary śmiercionośnych ataków, niech nasz Bóg i Pan powstrzyma przemoc, gwałt i zniszczenie, aby zapanował upragniony pokój" – brzmi wezwanie opublikowane przez KEP.
Kolejnym elementem Liturgii była adoracja Krzyża. Krzyż jako element obecny w każdej liturgii, szczególnie w tej Wielkopiątkowej, jako tron chwały i drzewo zwycięstwa, jest adorowany przez wiernych w szczególny sposób. Kościół medytując Mękę swego Pana i Zbawcy oraz adorując Krzyż św., pochyla się nad swoim źródłem i modli się za zbawienie całego świata. Abp Ryś podkreślił, że poprzez adorację Krzyża, przyznajemy rację Bogu, który jest objawiony w Jezusie Chrystusie - Królu, Kapłanie i Ojcu Przyszłego Wieku.
Następnie, zgodnie z wielowiekową tradycją, po zakończeniu Liturgii Męki Pańskiej, przeniesiono Najświętszy Sakrament do Grobu Pańskiego i wystawiono do adoracji.
Jutro, tj. w Wielką Sobotę, Kościół trwa na modlitwie przy Grobie Chrystusa i powstrzymuje się od sprawowania ofiary Mszy Świętej. Przez cały dzień jest możliwość adoracji Najświętszego Sakramentu i przystąpienia do Sakramentu Pokuty i Pojednania. Zostaną również poświęcone pokarmy na stół wielkanocny. Uroczystej liturgii Wigilii Paschalnej w Bazylice Archikatedralnej o godz. 21.00 będzie przewodniczył abp Ryś.