Jako katolicy i Polacy
zrzeszeni we wspólnocie Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas
Christiana” z poczuciem odpowiedzialności za wspólne dobro Kościoła,
Polski i Europy z odwagą stajemy wobec wyzwań i nadziei, zagrożeń i
szans, jakie niosą ze sobą światowe przemiany cywilizacyjne i kulturowe
oraz członkostwo Polski w Unii Europejskiej. Potwierdzamy wolę udziału
w urzeczywistnianiu chrześcijańskiej wizji przyszłości Polski i Europy
oraz nasze przywiązanie do wartości wpisujących się w polską tradycję
narodową słowami: Bóg, Honor i Ojczyzna. W poczuciu
odpowiedzialności przed Bogiem i własnym sumieniem, bogatsi o
piętnastoletnie doświadczenie realizacji naszej misji i osobistej
służby dobru wspólnemu, będziemy nadal zgodnie ze wskazaniem Sługi
Bożego Jana Pawła II budować na polskiej ziemi civitas christiana -
chrześcijańską społeczność obywatelską i sprawiedliwe państwo, służące
pełnemu rozwojowi każdego człowieka, jako osoby żyjącej we wspólnocie
rodziny, Narodu i całej ludzkości.
*
Człowiek – cały człowiek, każdy człowiek, niezależnie od wieku i płci,
pochodzenia rasowego, statusu materialnego, pozycji społecznej,
przynależności narodowej, państwowej, kultury i religii ma serce i
duszę, jest osobą i z tego tytułu zasługuje na pełny i bezwzględny
szacunek.
Godność człowieka fundamentem ładu społecznego.
• Bóg stwarzając człowieka na swój obraz i podobieństwo nadał mu
niepowtarzalną i niezbywalną godność, która jest fundamentem porządku
społecznego i niezbędnym warunkiem kształtowania wszystkich dziedzin
życia ludzkiego. Godności człowieka nie można podporządkować procesom
gospodarczym, celom politycznym, jakimkolwiek ideologiom czy doktrynom
partyjnym. W naszych czasach w rozmaity sposób neguje się prawdę o
istocie człowieczeństwa, budując cywilizację godzącą w przyrodzoną
godność osoby ludzkiej.
• Dlatego pragniemy w duchu nauczania społecznego Kościoła, kierując
się szczególnie myślą i wskazaniami Sługi Bożego Jana Pawła II i
Papieża Benedykta XVI, nadal podejmować refleksję nad zagadnieniami
godności człowieka, szczególnie w aspekcie przestrzegania naturalnych i
przyrodzonych mu praw.
*
Uznając, że osoba ludzka jest i powinna być zawsze zasadą, podmiotem i
celem wszystkich instytucji oraz całego życia społecznego, pragniemy
działać na rzecz właściwej rangi i roli wspólnot naturalnych - rodziny
i Narodu.
Rodzina wspólnotą życia i miłości.
• Katolicka Nauka Społeczna stawia rodzinę przed każdą inną wspólnotą.
Rodzina jest nie tylko wspólnotą życiową, ale również najważniejszym
ośrodkiem wychowawczym i szkołą życia społecznego. Rodzina
zapoczątkowana przez małżeństwo kobiety i mężczyzny, wspólnota życia i
miłości, jest społecznością najmocniej „ugruntowaną” i w sposób sobie
właściwy społecznością suwerenną, choć równocześnie jest ona wielorako
zależna.
• Znaczenie rodziny dla bytu narodowego i społecznego wymaga, by
zorientowana ku przyszłości polityka rodzinna państwa i samorządów
została nastawiona na szerokie popieranie rodziny. Państwo musi
szanować prawo naturalne rodziny, które wyprzedza prawo państwowe oraz
strzec tradycyjnych moralnych podstaw rodziny i nieść jej pomoc w
dźwiganiu społecznym obciążeń.
• Jesteśmy zatroskani sytuacją demograficzną Polski. Dotychczasowa
polityka ludnościowa jest mało skuteczna. Wymaga podjęcia szerszych
działań, szczególnie praw chroniących życie ludzkie i socjalny poziom
bytu rodziny. Źródłem stanowionych praw i obowiązków powinno być życie
ludzkie od poczęcia aż do naturalnej śmierci, godność osoby ludzkiej,
szczególnie osób starszych, poszanowanie małżeństwa kobiety i
mężczyzny, odpowiedzialne rodzicielstwo.
• Poprzez nasze działania będziemy popierać i starać się dawać odważne
świadectwa poparcia rodzin, które w swej wielopokoleniowej wspólnocie
znajdują spełnienie życiowego powołania ludzkiego i chrześcijańskiego.
*
Naród jest dla nas wielką, dziejową wspólnotą kulturową, stanowiącą
“rodzinę rodzin”, której niezbywalnym prawem jest budowanie własnej
przyszłości przez wychowanie młodego pokolenia w duchu narodowej
tradycji, silnie związanej z chrześcijaństwem, oraz przez stanowienie
konstytucyjnych ram ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego
chroniącego byt narodowy.
Naród.
• Szacunek dla narodowej tradycji, gotowość do obrony podstawowych praw
Narodu i jego bytu, a także krytyka i postawa sprzeciwu wobec tego, co
w życiu narodu i państwa niegodziwe, są dla nas podstawową powinnością.
Kształtowanie poczucia polskości, która jest wyrazem świadomości i
więzi narodowej jest niezbędnym elementem w procesie edukacji
patriotycznej młodego pokolenia.
• Patriotyzm, pojmowany, jako odpowiedzialna i mądra miłość własnej
Ojczyzny powinien stanowić podwaliny nowoczesnego społeczeństwa.
Dlatego będziemy podejmowali działania przeciwko programowemu
osłabianiu narodowej tradycji, tożsamości i godności, a także kryzysowi
prawdy, któremu towarzyszy relatywizm poznawczy, etyczny i religijny.
*
„Czym jest kultura? Kultura jest wyrazem człowieka. Jest potwierdzeniem
człowieczeństwa. Człowiek ją tworzy — i człowiek przez nią tworzy
siebie. Tworzy siebie wewnętrznym wysiłkiem ducha: myśli, woli, serca.
I równocześnie człowiek tworzy kulturę we wspólnocie z innymi.
(…)Kultura jest przede wszystkim dobrem wspólnym Narodu. Kultura polska
jest dobrem, na którym opiera się życie duchowe Polaków. Ona wyodrębnia
nas, jako naród. Ona stanowi o nas przez cały ciąg dziejów. Stanowi
bardziej niż siła materialna”. (Jan Paweł II w Gnieźnie 3 czerwca 1979
r.).
Kultura.
• Kultura jest dla nas wyrazem tożsamości człowieka i narodu.
Współczesna kultura europejska stała się płaszczyzną walki o kształt
człowieczeństwa i wizję świata. Wobec zagrożeń dla kultury, jak również
jej nasilającego się kryzysu musimy jasno i stanowczo przedstawić naszą
wizję kultury chrześcijańskiej. Tworzenie i upowszechnianie jej będzie
głosem w dyskusji nad kształtem kultury w ogóle, a także naszym wkładem
w walce z relatywizmem kulturowym.
• Uważamy, że brak mądrej i aktywnej polityki kulturalnej nieuchronnie
prowadzi do wypaczania istoty człowieczeństwa i osłabiania naszej
narodowej tożsamości i marginalizowania kultury polskiej w świecie, a
zwłaszcza w Europie.
• W obliczu postępującego procesu globalizacji, także w sferze kultury,
chcemy działać na rzecz umacniania i wzbogacania naszej kultury,
poprzez promowanie kultury narodowej i regionalnej. W tym kontekście
zwracamy uwagę na odpowiedzialną rolę samorządów i pozarządowych
organizacji społecznych w rozwoju tych kultur oraz promocji i
wzmacnianiu “małych ojczyzn”. Będziemy promować i animować
współdziałanie samorządów terytorialnych, parafii i lokalnych ośrodków
regionalizmu polskiego.
• Ważnym aspektem funkcjonowania kultury jest jej rozpowszechnianie
przez media. Niezbędne jest, aby publiczne media, prezentując dorobek
wszystkich kultur i tradycji, szczególnie uwzględniały te treści, które
są zgodne z historią, kulturą i z ładem moralnym naszego Narodu, a
polityka kulturalna państwa uwzględniała wychowawczą i kształcącą rolę
publicznych środków społecznego przekazu.
• Będziemy działać na rzecz ochrony i rozwoju dziedzictwa kulturowego
narodu, promować polską kulturę za granicą, a także zabiegać o szersze
uczestnictwo w kulturze uboższych grup naszego społeczeństwa, przy
współpracy z wszystkimi podmiotami, które podobnie pojmują kulturę
ojczystą.
*
Edukacja i wychowanie powinny rozwijać otwartość serca i jasność
umysłu, a przez to zmierzać do doskonalenia własnego człowieczeństwa.
Otwarty umysł i serce prowadzą do kształtowania mądrego i dobrego
człowieka, do kształtowania siebie, jako osoby, odkrywania kolejnych
możliwości rozwojowych, do pełniejszej realizacji podstawowych wartości
ludzkich, i to zarówno w skali jednostkowej jak i społecznej.
Wychowanie i edukacja.
• Polskie szkolnictwo, zwłaszcza wychowanie w procesie edukacyjnym,
przeżywa głęboki kryzys wartości, chaos pedagogiczno-kompetencyjny i
organizacyjny, doświadcza braku autorytetów moralnych i środków
finansowych. Przemiany cywilizacyjne i celowa polityka antywychowania
osłabiły autorytet pokolenia ojców, a także autorytet szkoły i
Kościoła. Młodym ludziom brak naturalnych autorytetów, które są głównym
źródłem poznania, są niezbędne w procesie konstruowania własnej
moralności.
• W polskiej polityce edukacyjnej i wychowawczej podstawą musi być
system edukacji narodowej, oparty na współdziałaniu rodziny, szkoły i
Kościoła. Wspieranie działań, które mają na celu zapewnienie równego
dostępu do kształcenia, promowanie kształcenia nieformalnego
wyrównującego szanse na rynku pracy uważamy za szczególne wyzwanie dla
wszystkich szczebli polskiej oświaty.
• Jako stowarzyszenie o charakterze formacyjno – edukacyjnym będziemy
współuczestniczyć w procesach edukacyjnych m.in. poprzez realizacje
zadań programowych, rocznych i wieloletnich projektów, różnorodne formy
naszej obecności w życiu publicznym, dając świadectwo własną postawą i
zaangażowaniem. Będziemy także wspierać wszelkie działania, promujące
człowieka, jako osobę i chrześcijański model życia.
• Sprzeciwiamy się polityce osłabiającej rodzimy potencjał
intelektualny i kondycję nauki polskiej oraz marnotrawieniu jej
dorobku. Domagamy się poszanowania polskich instytucji naukowych oraz
umacniania pozycji Polski w świecie poprzez wdrażanie w życie kraju
nowatorskiego dorobku polskich twórców postępu cywilizacyjnego w każdej
dziedzinie życia.
*
Rodzina i naród pełnię warunków swojego rozwoju uzyskują dopiero w
ramach wspólnoty politycznej, jaką w pierwszym rzędzie jest państwo,
będące dobrem wspólnym wszystkich obywateli.
Państwo, jako dobro wspólne.
• Państwo polskie potrzebuje modernizacji i głębokiej reformy swych
instytucji. Głęboki kryzys dotyka politykę zdrowotną państwa, opiekę
społeczną, edukację, naukę, system prawa i sądownictwa. Państwo
rozchwiane moralnie, kulturowo i politycznie jest zawłaszczane przez
kolejne grupy partyjnych interesów.
• Opowiadamy się za chrześcijańską koncepcją demokratycznego i
sprawiedliwego państwa pomocniczego. Państwo powinno pozostawić swobodę
działania różnym podmiotom życia społecznego w sferze polityki,
gospodarki i kultury, a jednocześnie pobudzić społeczności i jednostki
ludzkie do aktywnego, samodzielnego wykonywania wielorakich zadań na
różnych poziomach życia publicznego – państwowym, regionalnym i
lokalnym.
• Stoimy na stanowisku, że szczególną powinnością obywateli i władz
Rzeczypospolitej w Unii Europejskiej jest poszanowanie zasady
unitarności naszego państwa – jego jedności i niepodzielności
terytorialnej – oraz troska o majątek narodowy i naturalne bogactwo
naszego kraju. Państwo polskie powinno stać na straży podstawowego
prawa człowieka do życia i rozwoju i nie lekceważyć woli suwerena,
czyli Narodu Polskiego.
• Obecny kryzys samorządu terytorialnego spowodowany jest jego
nadmiernym upolitycznieniem, grą grup interesów. Samorząd powinien być
formą autentycznego upodmiotowienia obywateli umożliwiając im
uczestnictwo w demokratycznym systemie sprawowania władzy. Jego rolą
jest udział w budowaniu ładu społecznego i gospodarczego na poziomie
wspólnot lokalnych. Skuteczność realizowania tego ładu jest uzależniona
od właściwego usytuowania samorządu w organizmie państwowym, jego
rzeczywistej autonomii oraz zapewnienia takich warunków
ekonomiczno-prawnych i finansowych, które pozwoliłyby mu stać się
skutecznym podmiotem polityki lokalnej uwzględniającej współpracę z
organizacjami pozarządowymi.
*
Wspólnota polityczna funkcjonuje prawidłowo, gdy przestrzega zasad
demokracji budowanej na godności osoby ludzkiej, pomocniczości,
solidarności społecznej oraz dobru wspólnym narodu i państwa.
Społeczeństwo obywatelskie.
• Demokracja oparta na tych zasadach stwarza możliwości do aktywnego
uczestnictwa społeczeństwa w życiu publicznym. Chodzi o uczestnictwo
nie tylko w sensie stowarzyszania się, podejmowania różnych inicjatyw
oddolnych, ale przede wszystkim na umożliwieniu szerokiego dostępu do
wykształcenia, dóbr kultury, pracy i własności.
• Uważamy, że niezbędnym warunkiem rozwoju i jakości demokracji jest
działalność organizacji obywatelskich. Jednym z najważniejszych ich
zadań jest kreowanie aktywności społecznej na poziomie podstawowych
struktur samorządowych, uzdalnianie do samoorganizowania się
społeczności lokalnych dla wyrażania swoich potrzeb i interesów oraz
obrony swych praw ludzkich i obywatelskich. Postępujące upolitycznienie
i komercjalizacja działań organizacji pozarządowych, ich nastawienie
jedynie na pozyskiwanie funduszy i rozbudowę własnych struktur, jest
niszczeniem idei i sensu demokracji.
• Deklarujemy udział w tworzeniu ładu demokratycznego w Polsce, przede
wszystkim poprzez podejmowanie konkretnych inicjatyw społecznych i
szerzenie idei społeczeństwa obywatelskiego opartego na wartościach i
zasadach wynikających ze społecznego nauczania Kościoła.
*
Model gospodarki rynkowej, powinien łączyć wolność inicjatywy
gospodarczej z ładem społecznym opartym na zasadzie solidarności i w
konsekwencji umożliwiać uczestnictwo wszystkich grup społecznych w
rozwoju gospodarczym. Oznacza to potrzebę stworzenia odpowiednich ram
prawnych dla ekonomicznej wolności, dopuszczających ograniczoną i
uzasadnioną interwencję państwa w życie gospodarcze.
Rozwój gospodarczy dla wszystkich.
• Dokonujący się po wstąpieniu do Unii Europejskiej intensywny proces
rozwoju gospodarczego i modernizacji kraju nie powinien stać w
sprzeczności z tradycyjnym systemem wartości, który określa naszą
narodową tożsamość. Domagamy się, aby ustawodawstwo pracy szanowało
prawa ludzi do udziału w życiu kulturalnym i religijnym, zwłaszcza
poprzez zniesienie przymusu pracy w niedzielę i święta.
• Mimo niewątpliwych osiągnięć na drodze rozwoju gospodarczego wciąż
bardzo szeroki pozostaje u nas margines takich zjawisk jak bezrobocie,
ubóstwo, bezdomność i wykluczenie społeczne. Mamy do czynienia również
z wielkimi dysproporcjami w rozwoju między poszczególnymi regionami
kraju. Tylko solidarna polityka społeczno-gospodarcza państwa, zdolna
uruchomić najgłębsze zasoby energii tkwiące w ludziach, jest w stanie
skutecznie przeciwstawić się tym zjawiskom.
• Polska ma prawo do takiego ustawodawstwa gospodarczego, które z
jednej strony wspierałoby indywidualną przedsiębiorczość, a z drugiej
przeciwdziałało takim zjawiskom jak korupcja, nepotyzm oraz powiązania
świata polityki i biznesu. Niezbędne jest także uporządkowanie systemu
finansów publicznych, oraz stworzenie prostego i klarownego systemu
podatkowego.
*
Polska od chwili przystąpienia do wspólnoty narodów chrześcijańskich
należy do europejskiej cywilizacji i jest współtwórcą europejskiego
dziedzictwa kulturowego. Jako naród europejski jesteśmy żywotnie
zainteresowani przyszłością Europy i podmiotową rolą Polski w
kształtowaniu europejskiej wspólnoty narodów i ich państw.
Polska w Unii Europejskiej
• Postępujący proces integracji państw Europy obok czynników
ekonomicznych i politycznych powinien uwzględniać tożsamość kulturową
poszczególnych narodów oraz wartości moralne i duchowe, które dało
Europie chrześcijaństwo. Polska uczestnicząc w tym procesie musi dążyć
do umocnienia swojej suwerenności kulturowej i zachowania tożsamości
narodu ochrzczonego przed ponad tysiącem lat, a jednocześnie ożywiać i
uwspółcześniać chrześcijańskie dziedzictwo Europy.
• Postępujący proces laicyzacji Europy i eliminowania wartości
religijnych z życia publicznego, szerzący się fundamentalizmem laickim
we wszystkich dziedzinach życia człowieka uważamy za niszczenie
fundamentów cywilizacji europejskiej. Brak odwołania do
chrześcijańskiego dziedzictwa Europy w preambule Traktatu Lizbońskiego
świadczy o wypaczeniu pierwotnej idei Unii Europejskiej, czyniąc z niej
narzędzie destrukcji naszej cywilizacji.
• Jesteśmy przeciwni koncepcji Unii, która zmierza w kierunku budowania
federalnego „superpaństwa”. Unia Europejska musi funkcjonować zgodnie z
zasadą pomocniczości, respektować suwerenność państw narodowych,
zwłaszcza, gdy chodzi o ich tradycje duchowo-religijne i moralne,
prawne, narodową politykę ludnościową, edukacyjną i kulturalną.
• Unia Europejska coraz częściej dotyka sfery fundamentalnych wyborów
etycznych. Aborcja, eutanazja, zapłodnienie in vitro, eksperymenty
genetyczne, klonowanie, sztuczna inteligencja są tylko pozornie
nakierowane na dobro człowieka, ale faktycznie godzą w jego przyrodzoną
godność i powodują coraz większe zagubienie jego tożsamości. Jesteśmy
zdecydowanie przeciwni narzucaniu krajom członkowskim jednolitych
rozwiązań prawnych w tak ważnych kwestiach.
• Jesteśmy przekonani, że Polska będąc członkiem UE obok znacznego
potencjału ludzkiego i cywilizacyjnego wnosi do wspólnego dziedzictwa
Europy swoje bogactwo duchowe - chrześcijańską tradycję i bogate
współczesne oraz historyczne doświadczenie religijne i humanistyczne,
umiłowanie wolności i pokoju, przyczyniając się w ten sposób do
pomnażania i wzbogacania ogólnoludzkiego dobra wspólnego.
• Uważamy, z że ratowanie europejskości Europy, umacnianie jedności i
pokojowego ładu na łonie kontynentu europejskiego powinno pobudzić
chrześcijan do lepszej współpracy pojednania poprzez dialog
teologiczny, duchowy, etyczny i społeczny. Pragniemy uczestniczyć w tym
dialogu rozwijając wzajemne kontakty i współpracę z ruchami i
stowarzyszeniami katolickimi w Europie, przyczyniając się do tworzenia
nowej świadomości i solidarności europejskiej.
*
Świat współczesny i Polska potrzebują prawdziwej kultury solidarności i
odpowiedzialności za dobro wspólne. Tę kulturę pragniemy tworzyć przede
wszystkim w środowiskach życia, pracy i działalności publicznej naszego
Stowarzyszenia.
Solidarność dla dobra wspólnego
• Ideały i kierunki działania wskazane w niniejszej deklaracji winny
łączyć wszystkich członków naszego Stowarzyszenia tak, aby nie pominąć
w nim żadnego powołania, talentu i kwalifikacji osób skupionych we
wspólnocie “Civitas Christiana”.
• Katolickie Stowarzyszenie “Civitas Christiana” otwarte jest na
współpracę ze wszystkimi, którzy tworzą dobro i ku dobru zmierzają.
Pragniemy współtworzyć płaszczyzny spotkania oraz integracji wszystkich
osób i środowisk, którym bliskie są zarysowane tu idee, zasady i cele
naszej działalności.
Warszawa, 31 maja 2008 r. |